Göbeklitepe Efsanesi ve İlginç Bilgiler

Şanlıurfa’nın 18 km kadar kuzeydoğu tarafında bulunan, arkeolojik bir sit alanı olan Göbeklitepe şehrin Haliliye ilçesinin Örencik köyü civarında yer alır. Keşfedilme tarihi 1963 yılına tekabül etmektedir. Bu keşif Chicago ve İstanbul Üniversiteleri çalışması dahilinde yapılmış olup 1994 senesinde aynı yerde kazı çalışmalarına başlanmıştır.

“Tarihin sıfır noktası” şeklinde anılan Göbeklitepe sit alanı hakkında Sirius’a yapılan bir tapınak olduğu, Hz. İbrahim’e ait bir tapınak olduğu, Sümerler’e ait olduğu gibi birbirinden çeşitli ve ilginç hikayeler olsa da genel olarak hikayenin merkezinde yerleşik hayatın başlangıcı oluşu ve dinin, tarımın başlangıç alanı olması gibi daha temel bulgular ve düşünceler yer alıyor.

Göbeklitepe Tarihi

Dünyanın bilinen en eski tarihi yapısı olma unvanına sahip olan Göbeklitepe alanının tarihi bir hayli uzun ve karmaşıktır. Bundan 60 yıl önce yüzey çalışmaları sırasında keşfedilen bu sit alanı keşfi esnasında “V52 neolitik yerleşimi” şeklinde tanımlanmıştır. Çalışmalar sonucunda bu yapının tarihinin 12000 sene öncesine değin uzandığı ve değerli bir kült merkezi olduğu bulunmuştur.

Göbeklitepe Hikayesi Nedir?

İnsan hayatının avcı ve toplayıcı olarak hayatın sürdüğü bir dönemde Göbeklitepe içinde bulunan bu denli devasa ve detaylı, büyüleyici yapıtları, animist figürleri hayal edip tasarlamak, hayata geçirmek büyük bir takdiri hak ediyor. Yerleşik hayatın başlangıcına dair bulgulara rastlanan sit alanının Mısır piramitlerinden de önce yapılmış olduğu düşünülüyor.

Göbeklitepe Nasıl Keşfedildi?

Bir Türk ve ABD üniversitelerinin işbirliği ile yapılan yüzeysel bir çalışma esnasında bulunmuş olan Göbeklitepe bulunduğu tarihten on yıllar sonra kazılmaya başlanmıştır. Bu yazı çalışmaları ilk olarak arkeolog Harald Hauptmann tarafından başlatılmıştır. Yapılmaya başlandığı zaman basite alınan ve gelecek vadetmeyen bu kazı çalışmaları zaman geçtikçe çalışmacıları insanlık tarihi açısından büyük etkiler yaratacak bulgulara ulaştırmıştır.

Göbeklitepe Nerede?

Göbeklitepe bundan 60 yıl önce hiç bilinmiyorken keşfedildiği sırada Türkiye’nin güneydoğusunda bulunan Şanlıurfa ilinin Haliliye ilçesinde yer alıyordu. Medeniyetlerin başlangıcı olarak bilinen, yaşam bulguları, dini inanç ve tapınma, tarım gibi temel insani faaliyetlere ait en eski bulguların çıkarıldığı arkeolojik bir sit alanı olup turistlerce oldukça ilgi çekmektedir.

Göbeklitepe’nin Gizemi Nedir?

Antik dünyada Sirius, İbrahim Peygamber, Stonehenge, Sümerler gibi birçok isimle adı anılan Göbeklitepe aslında Mısır piramitlerinden de önce yapılmış olması gibi bir gerçekle yerleşik yaşamın ilk bulgularını oluşturuyor. Bu anlamda doğumun merkezi, ana rahmi, gün doğumu gibi birçok sembolle eşleştirilmektedir. Tüm bu gizemler hakkında çeşitli filmler ve dizilere de konu olmuştur.

Göbeklitepe’de Hayat Nasıldı?

Neolitik Çağ’a dayanan yapılarıyla medeniyetlere yön veren ve insani temel ihtiyaçlara ait ilk adımların burada atıldığı bulunan Göbeklitepe alanında avcı toplayıcı dönemden itibaren yaşam bulgularını inceleme ve bunlar üzerinde çeşitli saptamalar yapma şansına ulaşılmıştır. İnsanların o dönemlerden bu yana sit alanında çeşitli tapınaklarla tanrılarına ibadet ettiği, tarıma yaptıkları çeşitli tapınak ve buğday kalıntılarıyla ispatlanmıştır.

Göbeklitepe’ye Nasıl Gidilir?

Şanlıurfa’ya ulaştığınızda merkezde bulunan Abide durağını kullanarak sit alanına ulaşmanız mümkündür. Sabah 10 ve öğleden sonra 4 te Göbeklitepe alanına hareket eden araçlar ile gidip öğlen 12 ve akşam 6 da geri dönebilirsiniz.

Göbeklitepe Turu İle Nereler Görülür?

Bu sit alanı içinde temel olarak T şeklinde taşlara hayvan figürleri çizilmiş olan yapılar görmek mümkündür. Oval yapılarla çevrili bu taşların değeri çok büyük olup arkeologlara tarih hakkında rehberlik etmektedir. Neolitik dönemle ilgili bulguları bu taşlardan alan arkeologlar Göbeklitepe hakkında birçok yeni bilgiyi de buradan edinmektedir. O döneme ait kutsal bir alan olan bu sit alanında görebileceğiniz birçok tarihi ve doğal miras vardır.

Göbeklitepe Hakkında İlginç Bilgiler

Bazı araştırmacılara göre şu an kurak bir durumda olan Göbeklitepe zamanında oldukça verimli bir toprak olup birçok medeniyet adına hayati önem taşıyordu. Çevre ve doğanın günden güne kirlenmesi ve bozuntuya uğramasıyla burası gömülerek saklanmaya çalışıldı.

Göbeklitepe Hangi Döneme Aittir?

İnsanlar tarafından keşfedilmesi 1963 yılındaki basit bir yüzeysel çalışmaya uzanan bu sit alanının kazı çalışmaları 1994 yılında başlamıştır. İlk dönemlerde bu alanın önemi tam olarak bilinmiyordu. Bunun yanında Göbeklitepe alanının oluşumu ve inşasınız insanoğlunun avcı toplayıcı olarak yaşamını sürdürdüğü yıllara değin indiği söyleniyor.

Bulgularla kanıtlanan bu bilgilerle alanın oldukça önemli bir arkeolojik sit alanı olduğunu görüyoruz. Mısır piramitlerinden de önceden yapılmış olan bu tepe 12000 yıl öncesine dayanarak insanlığın tarihe dair büyük miraslarından biri olarak karşımıza çıkıyor.

Göbeklitepenin Önemi Nedir?

İnsan geçmişine, yaşamın avcı toplayıcı olarak sürdürüldüğü yıllara uzanan uzun zaman önce yapılmış olan bu yaşam alanı insanlık tarihi adına büyük önem taşımaktadır. Dini inanç, yerleşik yaşam, tarım gibi birçok temel yaşam gereksinimleri konusunda birbirinden yeni ve ilgi çekici ipucunu bize ulaştıran ve halihazırda ulaştırmaya devam eden bu medeniyet yuvası gün geçtikçe geçmişe dair yeni bilgiler sunmaktadır. Ayrıca Göbeklitepe Türkiye’nin tarihi güzelliklerinden biri olup birçok turistin de ilgisini çekmektedir.

Göbeklitepe Neden Gömüldü?

İnanışlara ve çeşitli araştırmalara göre zamanında oldukça verimli topraklara sahip olan Göbeklitepe yıllar geçtikçe çevre ve dünyanın bozulması, kirlenmesi ile değişip bozulmaması adına inşasından 1000 sene ardından üstü kapatılarak gömülmüştür. Böylece sır yüzlerce yıl içeride kalmış ve insanlar tarafından keşfedilmesi 1900 lü yılları bulmuştur. O dönemden bu yana da çalışmalar hızla devam ederek yeni bulgulara ulaşılmaktadır.

Göbeklitepe Ziyaret Saatleri

Bu medeniyetlere kapı açan kült merkezini ziyaret etmek için haftanın herhangi bir günü seçilebilirken özellikle daha rahat gezilebilecek haftaiçi günlerinin tercih edilmesi daha mantıklıdır. Göbeklitepe arkeolojik sit alanının açılış saati sabah saat 08:30 olup kapanma saati de 19:30 ‘a tekabül etmektedir. Gişe ise 19:00 da kapanmaktadır.

Göbeklitepe hakkında herkesin kafasında birçok soru işareti olurken bu soruları cevaplandırmak adına en çok sorular sorulardan bazıları şu şekilde sıralanabilir.

Göbeklitepe’nin Altında Ne Var?

Göbeklitepe ait olduğu alanın altında büyük bir gizem ve medeniyet saklamaktadır. T şeklindeki taşlar ve çeşitli oval yapılarıyla gizemini koruyan hikayeleri birbirinden ilginç yaşamları günümüz arkeologlarına sunuyor.

Kapatılmasa belki de doğallığını bundan yüzyıllar önce yitirecek olan bu değerli sit alanı biz insanlar için tarihimizi öğrenme ve bilinmeyenleri ortaya çıkarmak adına büyük bir şans niteliğinde. Ayrıca arkeolojik sit alanından çıkarılan yapılar Şanlıurfa müzesinde özenli bir biçimde özel bir sergi alanına taşınıyor.

Burayı görmek ve insanlığın yüzyıllar öncesine ait, üzerinde farklı hayvan desenleri ve daha birçok çizim, yazı ve sembol bulunan yapılar hakkında bilgi edinmek çok değerli birer kültürel faaliyettir.

Göbeklitepe’yi Kim Bulmuş?

Göbeklitepe alanı 1963 senesinde Türk ve ABD üniversiteleri arasında yapılan ortak bir çalışmayla bulunmuş ve bir arkeolojik sit alanı olarak işaretlenmiştir ama kazılar başlamamış ve önemi o zamanlardan bilinmezken kazılar bundan 30 yıl sonra yapılmaya başlanmıştır. Alman bir arkeolog tarafından başlatılan bu kazıdan sonra arkeologlar bu alanda insan geçmişine dair büyük bir gerçeğin yattığını görmüş ve dünyada büyük yankı uyandırmıştır.